2. Dar pua bo-da nå-hatt-gedjukht in akslstekh in per
Dar pua bo-da nå-hatt-gedjukht in akslstekh in per.
Il ragazzo che ha lanciato dietro un bastone da trasporto all’orso.
Vor vüchzekh, sechzekh djar soin-da gebest viar1månnen vo Lusérn zo bèksla di hültzran hüttn aft nan beleschen perng.
Cinquanta o sessant’anni fa c’erano quattro uomini di Luserna per cambiare le malghe di legno su una montagna italiana.
Se håm gemöcht nemmen ’z gehültz von altn hüttn zo traga-z aff an åndarn platz zo macha au di khesarn vo naügum.
Avevano dovuto prendere il legname di vecchie casare per portarlo in un altro posto, per costruire (=far su) le casare daccapo.
Di månnen soin khent alle mal z’ slava in Bisele un daz2 mòrgas soin-sa augestånt un soin gånt zo macha sai arwat3.
Gli uomini venivano tutte le volte a dormire nel Bisele e il mattino si alzavano e andavano a fare il loro lavoro.
In an mörgan4 soin-sa augestånt zo giana zo arwata5.
In una mattina si sono alzati per andare a lavorare.
A djungar pua in di zbuanzekh djar is gånt vorånahì singane un visplane.
Un ragazzo giovane, di vent’anni (=nei vent’anni), andò davanti a tutti cantando e fischiando.
Di åndarn håm-en någehoket:
Gli altri gli urlarono:
«Christ, schauge, da khinnt6, schauge, da khinnt7dar per!»
“Cristian, guarda, arriva, guarda, arriva l’orso!”
Er hatt-z8 nèt geheart9 un iz gånt singane vürsnan10.
Lui non sentì e andò avanti cantando.
Di åndarn håm bidar geschriget.
Gli altri urlarono di nuovo.
Dena hatt-ar-en gesek er o. Er11 iz lai gånt zo bölla vången in per zbischnen12arm un haltn-en zo paita
Quindi lo vide anche lui. Lui allora partì perchè voleva bloccare l’orso tra le braccia e trattenerlo per aspettare
bo-da zuarrifn13 di åndarn met14an pail zo töata in per.
che arrivassero gli altri con una scure per uccidere l’orso.
Atz halmen bege15 zbischnen in khesarn håm-sa augehatt gerichtet a holtz zo lega drau zo rasta16.
A metà strada tra le malghe loro (= gli altri) avevano piantato un palo per appoggiarci sopra il carico al fine sostare.
Bal-d-ar iz gebest sèmm,
Quando fu lì,
dar pua iz17aff åndarn sait von dar rast, un dar per aff dar åndarn18,
il ragazzo è su un lato della sosta, e l’orso sull’altro,
Dar pua hatt ågeschaukk19 in per, un dar per iz augekheart pan ar stikhl20lait,
Il ragazzo fissò l’orso, e l’orso fuggì per un ripido pendio,
un dar pua hatt-en någedjukht in akslstèkh un hatt21 darbìscht in per in de vorå schinkh22.
e il ragazzo gli tirò dietro un bastone da trasporto e colpì l’orso nella parte davanti della gamba.
Dar per hatt-ze23 a pizzle umgekheart un hatt ågeschauget24in pua un dena izz-ar gånt vürsnen au pa lait un iz gånt obar ‘z ekk hin;
L’orso si girò un momento e fissò il ragazzo e poi proseguì su per il pendio e andò sopra il dosso ;
ben er25 iz gebest innzalt in ék, izz-ar bidar gekheart bidar26 um27 aff ‘z ékk un hatt geschaukk bidar ar28zuar in pua.
Quando fu sul dosso, si girò nuovamente sul dosso e guardò nuovamente giù verso il ragazzo.
Drai vert hatt-ar gemacht dar per daz sèll spil, un dena hatt-ar gevånk in balt un hatt håntgelék zo lürna asó schaüla,
Tre volte l’orso fece questo gioco, e poi prese (la via de-) il bosco e cominciò a bramire così ferocemente,
az-ar hatt gemacht zittarn alle di béldar.
che fece tremare tutte le foreste.
Dar pua, bo-da-se vorå nèt hatt gevörtet, in höaran in per iz khent zo darkhenna baz da iz a per.